Համաշխարհային բանկի և Արժույթի միջազգային հիմնադրամի տեսակետը պարտադիր կուտակային համակարգի վերաբերյալ

2008 թվականի Հոկտեմբերի 30-ին ՀՀ Կառավարության 1207-Ն որոշմամբ հաստատվեց
<<Կայուն զարգացման ծրագիրը>> (Աղքատության հաղթահարման ծրագիր II),որը ներառում է Կենսաթոշակային   Համակարգ 11.2 բաժինը (էջ 228):

2008 թվականի հոկտեմբեր և դեկտեմբեր ամիսներին Համաշխարհային բանկի և Արժույթի միջազգային հիմնադրամի մասնագետների համատեղ աշխատանքի արդյունքում պատրաստվել է պաշտոնական գրություն <<Կայուն զարգացման ծրագրի>> վերաբերյալ: Ընդհանուր առմամբ այդ գրությունը բաղկացած է 32 կետից, որոնցից կենսաթոշակային համակարգին են վերաբերում 22-րդ կետի վերջին 2 նախադասությունները, ամբողջությամբ 23-րդ կետը, 30-րդ և 31-րդ կետերի որոշ հատվածները:

Այս պաշտոնական գրությունում Համաշխարհային բանկը և Արժույթի միջազգային հիմնադրամը արմատապես դեմ էին Հայաստանում կենսաթոշակային համակարգի փոփոխություններին և պարտադիր կուտակային համակարգի անցմանը: Ըստ այդ երկու միջազգային կազմակերպությունների՝ ՀՀ Կառավարության առաջադրած պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգը պետք է վերանայել, քանի որ  

• Մինչև 2010 թվականի հունվարը Հայաստանի Հանրապետությունը պատրաստ չէ կազմակերպելու և վարելու կենսաթոշակային կուտակային հաշիվները:
• Անձնական պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային գումարներ վարելու համար անհրաժեշտ է ունենալ պետական պարտատոմսերի և արժեթղթեր զարգացած շուկա:
• Հաշվի առնելով 2008 թվականի համաշխարհային ֆինանսական շուկաներիի ճգնաժամը՝ նպատակահարմար չէ այս հանգրվանին որդեգրել անհատական պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգը, քանի որ այն պետք է հիմնված լինի ֆինանսական շուկայի վրա:
• Նոր կենսաթոշակային համակարգը պետական բյուջեի վրա պետք է դառնա ծանր բեռ, ինչի արդյունքում պետական բյուջեի դիֆիցիտը կմեծանա, քանի որ պետությունը ևս 5% (առավելագույնը՝ 25 000 ՀՀ դրամ) պետք է հատկացնի մասնավոր կենսաթոշակային ֆոնդերին:

Ստորև ներկայացված է Համաշխարհային բանկի և Արժույթիմիջազգային հիմնադրամների մասնագետների համատեղ աշխատանքի արդյունքում պատրաստված պաշտոնական գրության կենսաթոշակային համակարգի փոփոխության և պարտադիր կուտակային համակարգի անցման վերաբերյալ վերապահումները՝ անգլերենով:

22. Perhaps the most significant new policy in the SDP is the considerable real

increase in state pensions. This reflects the objective of providing minimum income security against poverty in the old age, and the introduction of a mandatory funded pension pillar in 2010. The pension system comprises state insurance pensions for employed persons and social pensions for specific cases not eligible for the former. The average insurance pension is expected to reach 150 percent of the MCB by 2018 and its ratio to the projected average wage is expected to settle at 30 percent in the long run. Spending on state pensions is projected to increase from a current 3 percent of GDP to 5.4 percent in 2021. The funded pillar is estimated to generate an additional fiscal burden of 0.2-0.4 percent of GDP.

23. The projected pension policy reforms are expected to generate significant fiscal costs and will require major administrative changes before implementation can commence.

There are three critical downside risks that bear mentioning.

First, given the potentially large fiscal deficit impact, should either macroeconomic GDP growth or investment rates of return, for example) or demographic variables (such as, lower population or contribution base growth rates) deviate from the SDP baseline scenario, risk analysis should be conducted and used to inform policy design in terms of affordability and sustainability.

Second, the target implementation date of January 2010—requiring complete implementation of IT systems for collection, distribution, data reconciliation, and account management—seems unrealistic. As the SDP does not provide sufficient detail to assess the feasibility of reaching critical implementation milestones, an action plan should be developed to indicate a credible path for launching the second pillar.

Third, the development of the government debt market is an essential component for the success of the pension reform, yet is also an element whose success has eluded many other countries.

Lastly, given the current state of global financial markets, a highly cautious stance is warranted.

30. …Underperformance on tax reforms could reduce revenue, while higher than expected spending on pensions could strain the budget.

  

31. e. Pensions reform: The government’s pension reform proposal should be reviewed in light of macroeconomic, fiscal, and institutional risk, and, if necessary, should be reformulated to reduce risk and improve sustainability. The risks inherent in the scale and scope of the pension reform merit further consideration.